Geachte leden van de Staten-Generaal,
De vraag is zijn we nog wel een samenleving? We komen steeds vaker tegenover elkaar te staan en toch moeten we het met elkaar doen. Als we niets aardigs kunnen zeggen, kunnen we beter niets zeggen, dat kan het leven zoveel fijner maken.
Heel veel mensen doen wat ze kunnen om te participeren in de samenleving. Dat is natuurlijk hartstikke mooi. Sommigen doen het met vrijwilligerswerk of mantelzorg, anderen met een betaalde baan en weer anderen knokken om zelf overeind te blijven. We zijn allemaal waardevol.
Helaas staan er nog heel veel mensen langs de kant van de samenleving. Mensen met een arbeidsbeperking die niet (fulltime) kunnen werken waardoor ze een inkomen hebben op het absolute minimum. Waardoor ze moeten overleven en niet kunnen leven.
Met de huidige plannen gaat dat helaas niet lukken, daarom pleit ik voor een aanvulling tot tenminste het wettelijk minimumloon, zonder alle vervelende plichten van de bijstand zoals de partnertoets, vermogenstoets en kostendelersnorm. Als de aanvulling vanuit de bijstand komt moeten mensen o.a. rekening houden met een beperkte hoeveelheid spaargeld en met de huishoudsamenstelling (kostendelersnorm). Als men met huisgenoten gaat wonen, moet men een deel van de uitkering inleveren, waardoor de financiële druk meer op huisgenoten gaat drukken.
Bij samen wonen met een partner die het minimumloon verdient, komt men niet meer in aanmerking voor een (aanvullende) uitkering. Dat kan betekenen dat je een ongelijkwaardige relatie hebt en dat de partner die wel verdient een bepaalde macht heeft. Je wil als partner niet hoeven vragen of je iets mag kopen. Je wil niet gedwongen afhankelijk zijn van anderen, dan voel je je machteloos, omdat je vaak al afhankelijk bent van zorg of begeleiding is dit extra pijnlijk.
We willen de kosten eerlijk kunnen delen, zoals het er nu uit ziet moet onze partner of huisgenoot het grootste deel van de kosten op zich nemen. Want wij mensen met een arbeidsbeperking kunnen het niet opbrengen, wij worden gestraft omdat we een handicap hebben. Velen van ons kunnen door handicap of ziekte niet zelfstandig het wettelijk minimumloon verdienen, omdat we niet fulltime kunnen werken.
Soms is er een aanpassing nodig om tot gelijke behandeling te komen, zeg ik weleens. Zo moeten mensen die niet fulltime kunnen werken en daardoor niet het wettelijk minimumloon kunnen verdienen aangevuld worden tot het wettelijk minimumloon. Een goede financiële basis, is het begin van een volwaardig bestaan. Deze mensen horen niet in de participatiewet thuis, ze hebben een goede regeling nodig met een inkomen waar ze als volwaardig persoon van kunnen leven.
Waarom noemen we het nog steeds een participatiesamenleving? Het woord A-participatiesamenleving past tegenwoordig steeds beter, er is al lang geen sprake meer van een participatiesamenleving. We zijn een samenleving geworden die vaak vooral gericht is op het eigen geluk. Gelukkig zijn er nog steeds mensen die wel denken aan het welzijn van anderen. Hen mogen we zeker niet vergeten.
Vaak hebben mensen met een arbeidshandicap tijdelijke contracten en worden ze, maar tot het absolute minimum aangevuld. Het absolute minimum is niet gebaseerd op iemand met een arbeidshandicap, maar op een gezond persoon. Dus op wat een gezond persoon minimaal nodig heeft om te (over)leven. Mensen met een arbeidshandicap hebben vaak hogere levenskosten dus is het voor hen helemaal overleven. Hier moet echt verandering in komen!
Ook voert Nederland het VN-verdrag handicap niet voldoende uit. Het kabinet moet echt eens gaan staan voor onze rechten, dat kunnen ze onder andere doen door het facultatief protocol te tekenen, zodat wij ons beklag kunnen doen over de uitvoering van het VN-verdrag handicap in Nederland bij het VN-comité. Het nu demissionaire kabinet is voornemens om het facultatief protocol te tekenen, ik weet niet precies hoe het er op dit moment voor staat.
Nederland moet eens gaan zorgen dat toegankelijkheid niet meer vrijblijvend is, er moeten eens waarschuwingen en boetes gaan volgen als iets niet toegankelijk is en nee, niet alles kan toegankelijk worden, maar wel veel meer dan nu het geval is.
Ik wil ook even aandacht besteden aan kinderen met een handicap, zij kunnen soms niet eens naar school vanwege problemen met het leerlingenvervoer. Leerlingenbelang Voortgezet Speciaal Onderwijs laat iedere dag zien met welke vervelende situaties deze leerlingen te maken hebben en zij hebben nog een hele toekomst voor zich. Het moet echt anders. De chauffeurs moeten beter betaalt gaan worden. Juist voor deze leerlingen moet het beter worden, we hebben nog bergen te verzetten.
Om een volwaardig leven te kunnen leiden, moet men kunnen beschikken over voldoende inkomen. Daarnaast moet toegankelijkheid voor mensen met een handicap hoog op de prioriteitenlijst staan, alleen dan kunnen we echt mee doen. Toegang tot een volwaardig leven is geen gunst, maar een recht. Met zijn allen kunnen we hier werk van maken, het moet en het kan veel beter in Nederland.
Meer dan een kwart van de Nederlandse bevolking heeft een handicap of een chronische ziekte en deze groep zal alleen maar groeien met de toenemende vergrijzing, toegankelijkheid is voor ons allemaal van belang.